Sultantepe Özbekler Tekkesi Projesi

Sultantepe Özbekler Tekkesi, Üsküdar’ın sosyokültürel hafızasını taşıyan mekanlardan birisidir. Marmara Üniversitesi bünyesinde TÜBİTAK 3501 kapsamında yürütülen tam ismiyle “Sosyokültürel, Tarihi ve Dini Boyutlarıyla Sultantepe Özbekler Tekkesi” projesi, bu önemli mekanın 1753 yılındaki kuruluşundan son postnişin olan Necmettin Efendi’nin vefat ettiği 1971 yılına kadarki yazılı ve görsel malzemelerin tespit edileceği zaman dilimini kapsamaktadır. Tespit edilecek envanter üzerinden bir Osmanlı sosyal ve dini müessesesinin çok boyutlu tarihinin ortaya çıkartılması hedeflenmektedir. Benzeri çalışmaları konu edinen literatürde müesseseler çoğunlukla belirli bir boyutuyla müstakil olarak incelendiği ve çok boyutlu bir şekilde ele alınmadığından bu proje alanında rol model olacaktır. Sadece yazılı ve görsel kaynaklara odaklanmayan proje; sözlü tarih çalışmalarıyla araştırma sorularını genişletmekte, dijital tarih yöntemleriyle ise elde edilen verilerin sonuçlarının analizine ve sunumuna yeni bir boyut getirmektedir.

Projenin en önemli çıktısı günümüze kadar ulaşmış ve Cumhuriyet döneminde de müstesna bir rol oynamış bulunan Sultantepe Özbekler Tekkesi’nin yazılı, sözel ve görsel arşivi oluşturulacak bir veritabanının yer aldığı internet portalının oluşturulmasıdır. Böylelikle tekke merkezinde oluşan kültürel mirasın gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacaktır. Özbekler Tekkesi’nin İslam, Osmanlı ve Türkiye siyasi, kültürel ve dini tarihindeki rolüne odaklanan proje; tarihi süreç içinde tekkenin dinî, entelektüel, mekânsal, sosyo-ekonomik, siyasi ve gündelik yaşam üzerindeki etkisiyle ilgili kapsamlı araştırmalar ortaya koyacaktır. Bu amaçla temel kaynaklar olarak tekkeyle ilişkili defterleri, arşiv belgelerini, epigrafik malzemeleri kısacası yazılı ve sözlü kaynakları tespit etmek, dijitalleştirmek, günümüz diline çevirmek, bu kaynakların içerdiği bilgi ve verilerden bir veritabanı oluşturmak ve uzman akademisyenlerin yazacağı makalelerle bulgularını matbu ve dijital olarak yayınlamak da projenin çıktıları arasında yer almaktadır. Proje sonunda çalışmaların sonuçlarını ortaya koyan bir adet editöryal kitap, bir çalıştay ve bir internet sayfası oluşturulması hedeflenmektedir.

* Sayfadaki görsel, Salt Arşiv’den alınmıştır.